Đoàn trong trái tim tôi: Người bạn cùng viết nên câu chuyện hoài bão của tuổi trẻ
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.Có hay không vụ 1 học sinh lớp 4 bị 23 bạn cùng lớp đánh hội đồng?
Các trường phái triết học phương Đông lâu nay luôn cho rằng cơ thể người là tiểu vũ trụ. Giờ đây nghiên cứu mới cung cấp thêm bằng chứng cho quan điểm này.Theo báo cáo đăng trên chuyên san The Astrophysical Journal Letters, đa số các nguyên tử cấu thành cơ thể người nhiều khả năng trải qua hàng triệu năm bị cuốn đi quanh Dải Ngân hà trên "băng chuyền" vũ trụ cho đến khi quay về thiên hà của chúng ta trước thời điểm hệ mặt trời hình thành.Cụ thể, báo cáo cho rằng những vật liệu cấu thành sự sống trong vũ trụ, trừ hydro, heli và một vài ngoại lệ khác, không hề nằm yên một chỗ sau khi được tôi luyện và phát tán thông qua các vụ nổ siêu tân tinh. Thay vào đó, các nguyên tố này dựa trên những những luồng chảy vũ trụ gọi là "phương tiện vòng quanh thiên hà" để rời khỏi phạm vi Dải Ngân hà và tiến vào không gian liên thiên hà. Sau một thời gian, chúng quay về quê hương và trở thành vật liệu tạo nên các ngôi sao mới cũng như hành tinh, mặt trời và thậm chí cả con người."Hãy tưởng tượng luồng chảy vũ trụ giống như một đoàn tàu khổng lồ: nó thường xuyên đẩy vật liệu ra ngoài một thiên hà trước khi kéo ngược chúng trở lại", theo thành viên đội nghiên cứu là bà Samantha Garza, nghiên cứu sinh của Đại học Washington (Mỹ).Sự tồn tại của "phương tiện vòng quanh thiên hà" đã được phát hiện từ năm 2011 nhờ vào kính viễn vọng Hubble.Tuy nhiên, phải đợi đến nay các nhà nghiên cứu của Đại học Washington mới chứng minh được các nguyên tử carbon và một số nguyên tử cấu thành sự sống có thể sử dụng phương tiện trên để rời Dải Ngân hà và quay lại.
Cơ quan chưa trả lời bạn đọc 12.9.2023
Tỉ phú Bill Gates (69 tuổi) vừa chia sẻ về khoảng thời gian ông dành cho Jeffrey Epstein, gọi mối quan hệ này là "một sai lầm lớn".Trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Wall Street Journal xuất bản ngày 24.1, cựu CEO của Microsoft đã nói về những cuộc gặp gỡ của ông với tội phạm tình dục Jeffrey Epstein."Nhìn lại, tôi thật ngu ngốc khi dành thời gian cho anh ấy. Tôi cứ nghĩ mối quan hệ này giúp mình tham gia thêm các hoạt động từ thiện về sức khỏe toàn cầu. Trên thực tế, điều đó không xảy ra mà là một sai lầm lớn"¸ Bill Gates nói với The Wall Street Journal. Bill Gates nói thêm rằng những tranh cãi nảy sinh từ cuộc gặp gỡ nhà tài chính tai tiếng - người đã tự tử ở tuổi 66 vào tháng 8.2019 trong khi chờ xét xử về tội âm mưu và buôn bán tình dục - khiến ông ngày càng mệt mỏi trong việc xây dựng các mối quan hệ.Trước đó, vào năm 2023, tờ The Wall Street Journal đưa tin Epstein đã đe dọa sẽ vạch trần Bill Gates vì cáo buộc có quan hệ tình cảm với một phụ nữ chơi bài bridge (người Nga) vào năm 2017 trong thời gian vị tỉ phú vẫn đang chung sống với vợ cũ là Melinda French Gates.Vào thời điểm đó, tờ báo đưa tin rằng Epstein đã không thuyết phục được ông tham gia vào một quỹ từ thiện mà không bao giờ thành hiện thực. Epstein gửi email cho Gates vào năm 2017, yêu cầu được hoàn lại số tiền ông đã chi để đưa cho người chơi bài bridge là Mila Antonova để dạy lập trình phần mềm. Theo tờ báo, tin nhắn này dường như cũng ám chỉ đến việc Epstein có thể vạch trần quan hệ "ngoài luồng" của Gates nếu mối quan hệ giữa hai người không được duy trì. Tuy nhiên tờ báo đưa tin rằng không có khoản thanh toán nào được thực hiện.Người phát ngôn của Bill Gates nói với tờ People vào thời điểm đó: "Ông Gates gặp Epstein chỉ vì mục đích từ thiện. Sau nhiều lần không thể thuyết phục Bill Gates vượt ra ngoài những vấn đề này, Epstein đã cố gắng lợi dụng mối quan hệ trong quá khứ để đe dọa vị tỉ phú nhưng không thành công"."Ông Gates chưa bao giờ có bất kỳ giao dịch tài chính nào với Epstein. Như Bill Gates từng nói trước đây, việc gặp Epstein là một sai lầm", người phát ngôn nói thêm.Một nguồn tin xác nhận với tờ People vào năm 2021 rằng các cuộc gặp gỡ của hai người này cũng được cho là đã gây ra rạn nứt giữa Bill và Melinda. Người trong cuộc cho biết các cuộc gặp gỡ của Bill với kẻ phạm tội tình dục đã bị kết án khiến Melinda (60 tuổi) cực kỳ khó chịu trong nhiều năm.Mặc dù Bill Gates đã nói với The Wall Street Journal vào thời điểm đó ông không có "bất kỳ mối quan hệ kinh doanh hay tình bạn nào" với Epstein. Theo tờ Times, bắt đầu từ năm 2011, hai người đã gặp nhau nhiều lần để thảo luận về đề xuất của Epstein nhằm giúp quyên góp cho Quỹ Bill và Melinda Gates. Tuy nhiên những nỗ lực gây quỹ này không thành hiện thực.Xuất hiện trên chương trình Anderson Cooper 360 của CNN năm 2021, Bill Gates đề cập đến mối quan hệ trong quá khứ của mình với Epstein: "Đó là một sai lầm lớn khi dành thời gian cho Epstein, để anh ta có được sự tín nhiệm. Rất nhiều người khác cũng ở trong hoàn cảnh mắc sai lầm như tôi".
Ngày 17.1, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam đối với việc Mỹ đưa Cuba ra khỏi danh sách các quốc gia tài trợ khủng bố, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng nhấn mạnh, Việt Nam hoan nghênh việc Chính phủ Mỹ ngày 14.1 vừa qua đã quyết định đưa Cuba ra khỏi "danh sách các quốc gia được cho là tài trợ khủng bố" của Bộ Ngoại giao Mỹ cùng một số bước đi theo hướng giảm cấm vận đối với nước này."Lập trường nhất quán của Việt Nam là ủng hộ mạnh mẽ những nỗ lực tiến tới bình thường hóa quan hệ Cuba - Mỹ, bao gồm việc Mỹ chấm dứt hoàn toàn các biện pháp bao vây cấm vận chống Cuba theo tinh thần các nghị quyết liên quan của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, vì quyền lợi chính đáng của nhân dân Cuba, vì hòa bình ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực châu Mỹ và trên thế giới", bà Hằng khẳng định.Trước đó, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 14.1 công bố sẽ xóa Cuba khỏi danh sách các quốc gia bảo trợ khủng bố. Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Bruno Rodriguez Parrilla đã hoan nghênh quyết định của Mỹ đưa Cuba ra khỏi danh sách các quốc gia mà Washington cho là tài trợ khủng bố. Người đứng đầu ngành ngoại giao Cuba cho rằng Mỹ vừa có một động thái nghiêm túc, quan trọng và đúng hướng.Đảng Cộng sản Cuba cũng ra tuyên bố hoan nghênh quyết định của Washington, coi đây là thắng lợi của cuộc Cách mạng Cuba.
Nối dài hành trình thiện nguyện
Clip trích xuất camera hành trình ghi lại tại giao lộ Nguyễn Thái Học - Trần Hưng Đạo (quận 1, TP.HCM) vào khoảng 12 giờ ngày 19.2.2025. Tại thời điểm đó, 1 xe buýt, 2 xe ô tô và nhiều xe máy đã vô tình vượt đèn vàng, rồi sau đó là vượt đèn đỏ do không để ý tín hiệu đèn chuyển đột ngột. Trong khi đó, một số người nhìn lên đèn cũng vội vàng dừng lại, dù có người đã đi qua vạch.Liên quan sự việc này, đại diện Trung tâm Quản lý hạ tầng giao thông đường bộ cho biết qua xác minh thì vào thời điểm xảy ra sự việc, đèn bị lỗi chương trình, có thể thiết bị không đồng bộ nên còn 15 giây đèn xanh đã chuyển sang vàng và đèn đỏ.Vì trụ đèn tín hiệu này kết nối trực tiếp về Trung tâm quản lý điều hành giao thông đô thị nên đơn vị này đang phối hợp khắc phục. Đồng thời, đơn vị phụ trách đang rà soát lại tất cả các trụ đèn tín hiệu để khắc phục nếu có.Lãnh đạo một đội CSGT tại TP.HCM cho hay, trong clip, đèn tín hiệu chuyển màu đột ngột do lỗi nên CSGT sẽ không thổi phạt trực tiếp hay phạt nguội sau đó.Nhiều người dùng mạng xã hội cho rằng dạo này đèn tín hiệu giao thông hay lỗi. Một số người lo ngại, nếu không để ý vượt thì sợ bị phạt nguội, còn dừng xe gấp thì sợ người phía sau không xử lý kịp sẽ tông vào đuôi xe mình.Bên cạnh đó, cũng có những ý kiến cho rằng, chưa có trường hợp nào bị CSGT phạt khi đèn bị lỗi nên người tham gia giao thông không phải sợ.Ngoài ra, những người vượt đèn trong clip đã có hình ảnh camera ghi lại sự việc, không cần quá lo lắng.Thông thường, khi trích xuất camera để xử lý vi phạm qua hình ảnh, CSGT sẽ xem hết một quá trình của hành vi để xác định người điều khiển xe có cố tình vi phạm hay không, có các yếu tố khách quan xung quanh tác động hay không... rồi mới gửi thông báo vi phạm về chủ phương tiện.Trên địa bàn TP.HCM hiện có 1.070 chốt đèn tín hiệu giao thông, gồm gần 800 chốt đèn hoạt động chế độ xanh vàng đỏ, hơn 250 chốt đèn hoạt động chế độ chớp vàng.Trong đó hơn 840 chốt đèn tín hiệu giao thông hoạt động độc lập, 227 chốt đèn hoạt động kết nối điều khiển tại Trung tâm điều khiển.Sở GTVT TP.HCM cho hay, trong quá trình hoạt động, có lúc vẫn xảy ra sự cố như: mất nguồn cung cấp điện, hư hỏng thiết bị tủ điều khiển, hư hỏng đèn... gây khó khăn cho người tham gia giao thông.
